Nền kinh tế tập thể trên địa bàn thành phố Sơn La từng bước phát triển ổn định, phát triển sau ảnh hưởng đại dịch COVID-19 (trong khoảng thời gian 2021-2022). Thành phố đã cụ thể hóa, triển khai đồng bộ các giải pháp, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, trong đó thúc đẩy phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã phát triển nhanh, bền vững, toàn diện; góp phần quan trọng trong chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, từng bước thay đổi tập quán sản xuất cũ, góp phần thực hiện các mục tiêu của tỉnh về xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.

Lễ khánh thành xưởng chế biến nông sản – Hợp tác xã nông nghiệp Chiềng Xét

Đến hết tháng 6 năm 2024, trên địa bàn thành phố có 73 HTX (11 HTX hoạt động tốt, 30 HTX hoạt động ở mức trung bình - khá, 5 HTX chưa đi vào hoạt động và 28 HTX dừng hoạt động); tổng số thành viên hơn 900 người. Số lượng, trình độ chuyên môn: 65 cán bộ, trong đó: 20 cử nhân kinh tế, 30 cán bộ chuyện ngành trồng trọt, chăn nuôi, 06 cán bộ chuyên ngành khoa học kỹ thuật, 05 cán bộ chuyên ngành văn hoá du lịch, 04 cán bộ quản trị nguồn nhân lực (không bao gồm 30 HTX dừng hoạt động). 100% cán bộ quản lý HTX tham gia BHXH.

Với sự quan tâm, vào cuộc các cấp, các ngành và của địa phường, thời gian qua kinh tế tập thể, hợp tác xã đã có nhiều bước phát triển và đạt được một số kết quả đáng khích lệ. Kinh tế tập thể của thành phố đã có sự khởi sắc và từng bước ổn định; 100% HTX đã chuyển đổi hoạt động theo đúng Luật HTX năm 2012. Về cơ bản các HTX đã đổi mới phương thức hoạt động, góp phần quan trọng trong việc chuyển dịch cơ cấu cây trồng, vật nuôi, từng bước thay đổi tập quán sản xuất cũ. Một số HTX đã mạnh dạn đầu tư vốn kinh doanh, mở rộng sản xuất, phát triển mô hình HTX kiểu mới theo hướng tích cực và đa dạng, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, tạo ra các sản phẩm có chất lượng cao.

Đồng thời nâng cao chất lượng các dịch vụ, phát triển mô hình HTX kiểu mới theo hướng tích cực và đa dạng, phù hợp với  nhu  cầu sản xuất của người nông dân, đã giải quyết công việc làm, mang lại lợi ích kinh tế  cho các thành viên HTX, góp phần thực hiện các mục tiêu của tỉnh về xóa đói, giảm nghèo, phát triển kinh tế, giữ vững an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội. Các HTX  là cầu nối cho các hộ nông dân trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ nông sản, đã giải quyết công việc làm, mang lại lợi ích kinh tế cho các thành viên HTX, hỗ trợ cho kinh tế hộ thành viên như cung ứng giống cây trồng, hỗ trợ cho các hộ thành viên sản xuất các loại cây lương thực như lúa, ngô, cây ăn quả, sản xuất rau an toàn góp phần đáng kể trong công tác xóa đói giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới.

Khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã đã được hỗ trợ về nhiều mặt (đào tạo, bồi dưỡng cho người lao động; xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường; chuyển giao công nghệ; tiếp cận vốn; đầu tư kết cấu hạ tầng...). UBND thành phố phối hợp với Liên minh hợp tác xã tỉnh tập bối dưỡng nguồn nhân lực cho các hợp tác xã về kỹ năng quản lý điều hành, phương án sản xuất, tập huấn chuyên ngành nông nghiệp về lĩnh vực chăn nuôi, chuyên ngành cây ăn quả cho 11 xã phường với 40 học viên tham gia. Phối hợp với Liên minh hợp tác xã tỉnh mở Hội nghị tuyên truyền sáng lập viên thành lập HTX trên địa bàn thành phố. Bố trí nguồn lực thực hiện các chính sách địa phương, cụ thể:

(1) Nghị quyết 128/2020/NQ-HĐND  ngày 28/02/2020 về việc hỗ trợ vốn vay của Quỹ hỗ trợ phát triển HTX: Tổng kinh phí hỗ trợ là 640 triệu đồng. Tròng đó:

- Hỗ trợ thuê tổ chức chứng nhận đánh giá, cấp giấy chứng nhận VietGAP cho 05 doanh nghiệp, HTX với kinh phí hỗ trợ là 250 triệu đồng (trong đó: 01 doanh nghiệp 50 triệu đồng; 04 HTX 200 triệu đồng).

- Hỗ trợ thuê đơn vị tư vấn xây dựng hệ thống nhận diện và truy xuất nguồn gốc sản phẩm: Hỗ trợ 05 doanh nghiệp, HTX với kinh phí hỗ trợ là 100 triệu đồng (trong đó: 01 doanh nghiệp 20 triệu đồng; 04 HTX 80 triệu đồng).

- Hỗ trợ in nhãn mác, mua bao bì mới đóng gói sản phẩm đưa đi tiêu thụ: 290 triệu đồng cho 03 HTX (HTX hợp lực Pản Phong, HTX nông nghiệp sách An Phú, HTX nông nghiệp Bôm Sen) phát triển thương hiệu, mở rộng thị trường.

(2) Chính sách ưu đãi về thuế, phí và lệ phí: Nhiều chính sách miễn, giảm thuế, phí, lệ phí được triển khai thực hiện nhằm hỗ trợ HTX phục hồi và phát triển theo chủ trương, chính sách của Đảng và nhà nước. Nghiêm túc triển khai thực hiện Nghị quyết 135/2020/NQ-HĐND ngày 31/7/2020 và Nghị quyết 69/2023/NQ-HĐND ngày 07/12/2023 của HĐND tỉnh Sơn La.

Tính liên kết giữa các thành viên trong tổ chức kinh tế tập thể, hợp tác xã được tăng cường theo hướng cộng đồng, tương trợ để cùng phát triển, đồng thời, hợp tác giữa thành phần kinh tế tập thể với các thành phần kinh tế khác được mở rộng. Chỉ đạo, hướng dẫn các đơn vị xây dựng mô hình HTX kiểu mới hiệu quả theo Quyết định số 167/QĐ-TTg ngày 03/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Đề án lựa chọn, hoàn thiện, nhân rộng mô hình HTX kiểu mới hiệu quả tại các địa phương trên cả nước giai đoạn 2021 - 2025. Tuy nhiên đến thời điểm hiện tại, trên địa bàn thành phố có 01 HTX cà phê Bích Thao đủ điều kiện để tham gia mô hình HTX kiểu mới.

Hợp tác xã Cà phê Bích Thao phát triển kinh tế hợp tác xã trong giai đoạn mới, khẳng định vị trí quan trọng trong phát triển nông nghiệp

Phát triển kinh tế tập thể, HTX trong những năm qua trên địa bàn thành phố đã có sự khởi sắc. Tuy nhiên, qua rà soát, phần lớn năng lực thực sự của các HTX còn yếu, đa số HTX hoạt động hiệu quả thấp; các thiết chế về quyền sử dụng đất chưa tạo điều kiện tốt cho các HTX tiếp cận nguồn vốn ngân hàng, cụ thể: Lĩnh vực nông nghiệp nông thôn, tài sản đảm bảo cho khoản vay thường là đất nông nghiệp có giá trị thấp, trong khi tài sản trên đất nông nghiệp chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu để làm thủ tục đăng ký giao dịch bảo đảm vay vốn ngân hàng.

Trong thời gian tới, Thành phố Sơn La tiếp tục phát triển kinh tế tập thể năng động, hiệu quả, bền vững thực sự là thành phần quan trọng trong nền kinh tế với nhiều mô hình liên kết, hợp tác trên cơ sở tôn trọng bản chất, các giá trị và nguyên tắc của kinh tế tập thể, thu hút nông dân, hộ kinh tế cá thể, cá nhân và nhiều tổ chức tham gia kinh tế tập thể, HTX; không ngừng nâng cao thu nhập và chất lượng cuộc sống bảo đảm an sinh xã hội cho các thành viên, góp phần thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội và thúc đẩy phát triển xã hội xanh, nhanh, bền vững

Trần Thu Hương_Phòng Tài chính-Kế hoạch UBND thành phố